Złotoryja – historia

Miasto powiatowe (15000 mieszkańców) położone na Pogórzu Kaczawskim, na wzgórzu nad rzeką Kaczawą. Złotoryja leży przy nieczynnej linii kolejowej z Legnicy oraz na skrzyżowaniu szos do Legnicy, Chojnowa, Bolesławca, Lwówka Śląskiego, Świerzawy i Jawora. Pierwsi mieszkańcy pojawili się tu pod koniec XII w. - byli to niemieccy górnicy złota. Prawa miejskie nadał w 1211 r. ks. Henryk I Brodaty, jest to najstarsza udokumentowana lokacja na ziemiach polskich. Wchodzące w skład księstwa legnickiego miasto w 1290 r. otrzymało prawo mili. Po najazdach husytów w latach 1427-28 i 1431 zbudowano mury obronne. Świadectwem znaczenia miasta był fakt, że na pierwszej mapie Europy z 1467 r. Mikołaj z Kuzy na Śląsku oprócz Wrocławia zaznaczył tylko Złotoryję. W 1504 r. Aurimontanus założył szkołę miejską i już w 1522 r. wygłoszono tu pierwsze protestanckie kazanie, a Złotoryja stała się ośrodkiem reformacji. Wkrótce potem szkoła miejska została przekształcona w gimnazjum łacińskie, którego rektorem został znany humanista Valentin Trozendorf. Wydobycie złota zakończyło się wskutek zniszczeń wojny 30-letniej, a miasto straciło na znaczeniu. 26 sierpnia 1813 r. w okolicy Złotoryi wojska pruskie feldmarszałka Gebharda von Blüchera pokonały napoleońską Armię Bobru marszałka Macdonalda. W 1884 r. doprowadzono linię kolejową z Legnicy, w 1895 r. zbudowano linię do Marciszowa, a w 1906 r. do Chojnowa. 13 lutego 1945 r. Złotoryję zajęły wojska radzieckie, dokonując znacznych zniszczeń. Po wojnie w okolicy rozwijało się wydobycie rud miedzi, jednak ośrodek tego przemysłu przesunął się w okolice Lubina. W 1992 r. założono Polskie Bractwo Kopaczy Złota, które corocznie organizuje w mieście Mistrzostwa Polski w Płukaniu Złota.