Jelenia Góra Cieplice – opactwo cystersów

Pierwotną świątynię zbudowali w 1318 r. joannici. W 1403 r. Gotsche Schaff sprowadził na ich miejsce cystersów. Stary kościół został zniszczony w pożarze w 1711 r. Obecna barokowa budowla powstała w latach 1712-14 wg projektu Kaspra Jentscha. Od 1945 r. świątynią opiekują się pijarzy. Wewnątrz znajduje się bogate barokowe wyposażenie z obrazem Michała Willmanna w ołtarzu oraz trzema autorstwa jego ucznia – Hoffmanna. Bogato zdobiona ambona pochodzi z 1792 r. Na dziedzińcu stoi figura św. Floriana z 1717 r. autorstwa Johana Karla Schönheima, a za świątynią – kolumna Trójcy Św. z 1724 r. W murze otaczającym kościół znajdują się renesansowe płyty nagrobne Schaffgotschów, przeniesione z kościoła w Radomierzu. Wolno stojącą bramę-dzwonnicę wzniesiono w latach 1709–10 wg projektu Eliasza Scholza. Do kościoła przylega dawny klasztor cystersów z lat 80. XVI w., przebudowany 100 lat później. Po sekularyzacji zakonów w 1810 r. budynek dzieliła plebania i biblioteka Schaffgotschów. Obecnie znajduje się tutaj kolegium pijarów i Muzeum Przyrodnicze, przeniesione w 2013 r. z Pawilonu Norweskiego. Prezentuje liczne okazy roślin, owadów, płazów, gadów, ptaków i ssaków, a także zbiory historyczne, gipsowe odlewy grzybów i ule figuralne.