Stary Wielisław – sanktuarium

Wg legendy miała tu już w X w. istnieć drewniana świątynia, którą odwiedził św. Wojciech. W 1300 r. dzięki zarządzeniu papieża Bonifacego VIII kościół stał się pielgrzymkowym. Spalona przez husytów w 1428 r. budowla została odbudowana jeszcze w XV w. w stylu gotyckim. W XVI w. powstał otaczający świątynię mur z budynkiem bramnym i obejściem. Ruch pielgrzymkowy wzrósł po przywiezieniu z Rzymu relikwii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w 1660 r. W XVIII w. kościół przebudowano. Od 2001 r. nosi miano sanktuarium MB Bolesnej. Wewnątrz znajduje się gotycka figura MB Wielisławskiej z XV w., która ocalała z pożaru podczas najazdu husytów w 1428 r. i stała się obiektem kultu. Reszta wyposażenia jest barokowo-rokokowa. Główne wejście prowadzi przez barokowy portal z XVIII w. z płaskorzeźbą św. Katarzyny. Obok kościoła stoją figury św. Franciszka Ksawerego i św. Jana Nepomucena z 1720 r. Świątynia otoczona jest murem z licznymi starymi nagrobkami, do którego dostawiono krużganki. Przy murze stoi kaplica cmentarna św. Barbary zbudowana po zarazie ok. 1700 r., jej schodkowy szczyt powstał podczas XIX-wiecznej przebudowy. Przy szosie za kościołem znajduje się kolumna wotywna z 1682 r., postawiona po epidemii dżumy z 1680 r. Naprzeciwko stoi dawna szkoła z 1836 r., podstawę sąsiedniej figury maryjnej stanowi dawny pomnik poległych w 1. wojnie światowej. Do kościoła prowadzi brama z 1569 r., obok której znajduje się XVI-wieczna plebania. Do sanktuarium prowadzą drogi pielgrzymkowe z licznymi kapliczkami.