Kamieniec Ząbkowicki – Pałac Marianny Orańskiej

Pałac w formie neogotyckiego zamku został wzniesiony na Górze Zamkowej przez Mariannę Orańską w latach 1838-48 i 1853-72. Pochodząca z niderlandzkiej rodziny królewskiej księżna odziedziczyła w 1838 r. tutejsze dobra pocysterskie, w latach 1830-49 była żoną syna króla pruskiego – ks. Albrechta Hohenzollerna. Po rozwodzie, który wywołał skandal, księżna nadal doglądała budowy pałacu, mimo zakazu przebywania w Prusach dłużej niż jeden dzień. Ks. Marianna jednocześnie zasłużyła się dla rozwoju okolicznych terenów, budowała drogi, huty, przytułki, zajmowała się także gospodarką leśną. Pałac powstał według projektu wybitnego architekta Karla Friedricha Schinkla, realizowanego przez Ferdinanda Martiusa. W 1873 r. ks. Marianna Orańska przekazała go synowi, Albrechtowi Hohenzollernowi, zwanemu Młodszym. W czasie II wojny światowej w pałacu urządzono składnicę dzieł sztuki z całego Śląska. W 1946 r. pałac został spalony przez Armię Czerwoną i uległ dewastacji. W 1984 r. obiekt wydzierżawiono prywatnemu przedsiębiorcy, który rozpoczął powolną odbudowę. Jej tempo znacznie przyspieszyło po przejęciu pałacu przez gminę Kamieniec Ząbkowicki w 2012 r. W architekturze pałacu występują wpływy sycylijskie, mauretańskie i szkockie, a prowadzi do niego kompleks tarasów. Obiekt udostępniony jest do zwiedzania.