Bielawa – historia

Miasto (29200 mieszkańców) położone w powiecie dzierżoniowskim, przy linii kolejowej z Dzierżoniowa i szosie Dzierżoniów – Nowa Ruda. Bielawa leży w dolinie Bielawicy, u podnóża Gór Sowich. Miejscowość wzmiankowana była jako Bela w 1288 r., później pojawiła się nazwa Langenbielau. Długa wieś łańcuchowa podzielona była na kilka części (Dolna, Górna i Nowa Bielawa). W 1805 r. Christian Dierig założył tu fabrykę tkacką, która przekształciła się w największe przedsiębiorstwo tego typu na Śląsku. Później powstały kolejne fabryki włókiennicze, dzięki którym miejscowość znacznie się rozwinęła i była nazywana największą wsią w Prusach. W 1844 r. Bielawa była miejscem powstania tkaczy śląskich, temu wydarzeniu poświęcił swój dramat „Tkacze” noblista Gerhart Hauptmann. W 1891 r. do miasta doprowadzono kolej z Dzierżoniowa, w 1900 r. powstała linia Kolei Sowiogórskiej z Dzierżoniowa przez Pieszyce do Srebrnej Góry, przedłużona w latach 1902-03 do Ścinawki Średniej i Radkowa. W 1924 r. Bielawie nadano prawa miejskie. W czasie II wojny światowej na obrzeżach miasta mieściła się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen – AL Langenbielau I – Sportschule. Po 1945 r. we wschodniej części miasta wzniesiono nowe osiedla mieszkaniowe. W latach 90. XX w. miejscowy przemysł włókienniczy uległ w większości likwidacji. Obecnie Bielawa jest dobrą bazą wypadową w Góry Sowie i Wzgórza Bielawskie, czemu sprzyja istnienie rekreacyjnego Jeziora Bielawskiego.