Krzeszów – opactwo cystersów

Opactwo zwane jest europejską perłą baroku i ma status pomnika historii. W 1242 r. księżna Anna, wdowa po Henryku II Pobożnym sprowadziła do Krzeszowa benedyktynów, zastąpionych w 1292 r. przez księcia świdnicko-jaworskiego Bolka I Surowego cystersami. Zakonnikom nadano 14 wsi i miasto Lubawka. Największy rozkwit klasztor przeżywał w 1. poł. XVIII w., został skasowany podczas sekularyzacji w 1810 r. W 1919 r. wrócili tu benedyktyni, w czasie 2. wojny światowej mieściły się tu obozy dla przesiedlanych Niemców i Żydów. Obecnie rezydują tutaj benedyktynki sprowadzone ze Lwowa. Kompleks składa się z: kościoła klasztornego, klasztoru, ogrodu, kościoła św. Józefa, domu gościnnego opata oraz budynków pomocniczych. Romański kościół klasztorny został wzniesiony w końcu XIII w. Obecna barokowa bazylika Wniebowzięcia NMP powstała w latach 1728–35, bogato zdobioną fasadę z dwoma wieżami projektował Ferdynand Maksymilian Brokoff. Wewnątrz znajduje się bogate barokowe i rokokowe wyposażenie - organy z latach 1732–39 , freski J. Neunhertza, obrazy M. Willmanna i P. Brandla, poza tym najstarszy obraz maryjny w Polsce z 1. poł. XIII w. W kaplicy z lat 1735–47 znajduje się mauzoleum Piastów Śląskich: Bolka I i Bolka II.